Ustrzyki Górne

Устріки-Горішні(pol. Ustrzyki Górne) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie leskim. W 1939 r. liczyła 680 mieszkańców: 600 Ukraińców, 20 Polaków, 20 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 40 Żydów [Kubijowycz, 44].

HISTORIA
W czerwcu 1946 r. 34 pułk Wojska Polskiego dowodzony przez ppłk. Jana Gerharda wygnał ponad 500 ukraińskich mieszkańców ze wsi. Stało się to w ramach stosowania przemocy w realizacji układu z sierpnia 1944 r. o wymianie ludności między Rzeczpospolitą Polską a Ukraińską SRR. Polscy żołnierze przegnali ustrzyczan przez rzekę San, którą przebiegała tam granica międzypaństwowa. We wsi zostało 5 rodzin ukraińskich [Pisuliński 2009, 469].
Na przełomie kwietnia i maja 1947 r. Wojsko Polskie, tym razem w ramach deportacji o kryptonimie „Wisła”, wygnało z Ustrzyk Górnych 72 obywateli RP narodowości ukraińskiej [Akcja „Wisła” 2013, 1040]. We wsi nie pozostał ani jeden mieszkaniec.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Deportacje spowodowały zupełne wyludnienie i zniszczenie zabudowań wiejskich Ustrzyk Górnych, które po 1947 r. stały się wsią polską o krajobrazie w niczym nieprzypominającym i niekontynuującym ukraińskiej przeszłości tej miejscowości.

CMENTARZ
Aktualny stan cmentarza jest nieznany. Wiadomo, że wszystkie nagrobki zostały zniszczone w 1984 r., gdy miejscowa parafia rzymskokatolicka przygotowywała kościół pod kościół [Kryciński 1995, 429].

BIBLIOGRAFIA
Ustrzyki Górne, w: Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Część 1: Gmina Lutowiska, Warszawa 1995, s. 421-436.