Krowniki

KОРОВНИКИ (pol. Krówniki) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie przemyskim. Wg W. Kubijowicza w 1939 r. zamieszkiwało ją 1130 osób, z których 960 było Ukraińcami, 155 Polakami, 15 Żydami.

HISTORIA
XX w.
W 1945 r. w Krównikach zginął, okrążony w stodole, Mychajło Kuras, ps. „Ostap”, pierwszy referent wojskowy Okręgu Przemyskiego OUN-NP w 1943 r. [informacja z wywiadu B. Huka z Wasylem Hałasą opublikowana w „Wisnyku Zakerzonnia” 2002].

STAN ZABYTKÓW UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z 24 października 2010 r.
CERKIEW
Cerkiew Objawienia Pańskiego zbudowana w pod koniec XIX wieku na miejscu drewnianej być może z przełomu XVII i XVIII wieku. Wnętrze zupełnie przetworzone i dostosowane do estetyki rzymskiego katolicyzmu oraz rzymskokatolickich potrzeb kultowych. Wyposażenie cerkiewne, w tym ikonostas, zniszczone w trakcie przebudowy wnętrza świątyni.


KRZYŻ
Krzyż związany jest z miejscem pochówku ludzi, zapewne osób dotkniętych epidemią. Stoi przed wałem przeciwpowodziowym nad Wiarem, ok. 100 metrów na prawo od drogi wiodącej na most w przez Krównikach z Przemyśla, ul. Prowadzi do niego droga boczna do wałów. W innym miejscu wsi znajdował się identyczny krzyż.

CMENTARZ przycerkiewny
Parafialny cmentarz rzymskokatolicki w Krównikach z trzech stron okalający cerkiew p.w. Objawienia Pańskiego (obecnie funkcjonalnie – kościół) stanowi pozostałość po cmentarzu greckokatolickim założonym na początku XIX wieku o powierzchni ok. 0,7 ha. Większość nagrobków ukraińskich po prawej i lewej stronie świątyni została zniszczona, a teren wyrównany. Zachowały się nieliczne nagrobki betonowe, a także grobowiec rodziny Mykitów. Po lewej stronie równoległe z tylną częścią świątyni znajduje wysoki nagrobek betonowy na grobie zbiorowym kilkunastu ofiar Wojska Polskiego z 1945 r. Zniszczono nagrobek stojący za cerkwią na jej osi, pozostałość podstawy równa z ziemią. Po prawej stronie cerkwi znajduje się nagrobek betonowy przemieszczony z innego miejsca oddalonego o ok. 5 m, niedaleko od grobowca Mikitów. Z nawożenia ziemi na tę część cmentarza widać, że od wiosny 2012 r. teren przygotowania do udostępnienia go dla nowych pochówków.
Obecny cmentarz rzymskokatolicki znajduje się za cerkwią, na terenie, gdzie przed deportacjami Ukraińców dokonywano pochówków osób zmarłych śmiercią tragiczną.

ZABUDOWA
Przedwojenne budynki przedstawione w tej galerii stoją przy lub nieopodal skrzyżowania dróg w centrum Krównik.