Żuków

ЖУКІВ (pol. Żuków) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie lubaczowskim. W 1939 r. zamieszkiwało ją 1430 osób: 980 Ukraińców, 220 Polaków, rzymskich katolików posługujących się językiem ukraińskim, 30 Żydów [Kubijowycz, 47].

HISTORIA

MATERIAŁY do HISTORII WSI

Spis 18 ukraińskich mieszkańców Żukowa zamordowanych przez polskie podziemie, członków MO i żołnierzy Wojska Polskiego w latach 1944–1946

  1. Biły Iwan Iwanowycz, ur. w 1920 r.;
  2. Biły Stepan Kostiantynowycz, ur. w 1908 r.;
  3. Wawrykowycz Iwan Jurijowycz, ur. w 1922 r.;
  4. Wawro Wołodymyr Mychajłowycz, zginął w piątym roku życia;
  5. Gach Wasyl, ur. w 1902 r.;
  6. Hryćko Mychajło Iwanowycz, ur. w 1928 r.;
  7. Deneka Petro, roku narodzin nie ustalono;
  8. Żuk Jurij Iwanowycz, ur. w 1902 r.;
  9. Zoła Mykoła Ilkowycz, ur. w 1927 r.;
  10. Kołtuniuk Myron Mykołajowycz (ksiądz), ur. w 1885 r.;
  11. Kordupel Dmytro, roku urodzin nie ustalono;
  12. Kordupel Iwan, ur. w 1925 r.;
  13. Kordupel Mychajło Dmytrowycz, ur. w 1919 r.;
  14. Kordupel Petro, ur. w 1927 r.;
  15. Kuryło Mychajło Andrijowycz, ur. w 1913 r.;
  16. Łaszyn Wasyl Wasylowycz, ur. w 1907 r.;
  17. Marchiwka Mychajło Dmytrowycz, ur. w 130 r.;
  18. Fil Andrij Mychajłowycz, ur. w 1923 r.;

Źródło: Urodżenci seła Żukiw, jaki zahynuły wid polśkych komunoszowinistycznych band u 1944–1946 r.r., w: Nasz kraj Lubacziwszczyna, nr 1, Lwiw 2000, s. 127–128.

KULTURA
Ukraiński strój ludowy z Żukowa.


Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

FOTOGRAFIE DAWNE
Galeria poniżej przedstawia fotografie wykonane niedawno, bo w sierpniu i październiku 2006 r., jednak ich treść trudno zaklasyfikować w ramach opozycji dawne-nowe. Wydaje się, że w miarę celnym będzie ujęcie, że obejmują one okres 1947-2006. Utrwaliły cmentarz w Żukowie w stanie, który stanowił podsumowanie wszystkich tych lat. Podsumowanie jedyne w swoim rodzaju, ponieważ po pracach remontowych podjętych w latach 2007-2010, wydaje się że cmentarz żukowski w Kowalówce po raz drugi nie wróci do stanu tak głębokiego zapuszczenia i ruiny.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

CERKIEW
Świątynia Narodzenia NMP zbudowana została w 1767 r., na planie krzyża, z jedną kopułą.
Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

KRZYŻ pańszczyźniany
Kamienny krzyż upamiętniający zniesienie pańszczyzny w Żukowie stoi przy skrzyżowaniu dróg, po lewej stronie drogi głównej Cieszanów-Narol. Wykonany został najprawdopodobniej przez kamieniarzy z Brusna.


Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

KRZYŻ na Kosopudach
Przydrożny krzyż stoi po prawej stronie drogi Żuków-Lubliniec Nowy, na początku przysiółka Kosopudy.


Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

KRZYŻE przydrożne
Pierwszy krzyż stoi po lewej stronie drogi z Żukowa do Narola. Drugi, z napisem polskojęzycznym, także po lewej stronie, na terenie ogrodu prywatnego. Trzeci przy wyjeździe ze wsi, po prawej stronie drogi na Narol.


Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

GRÓB UKRAIŃSKIEGO NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA
Ukraiński Grób Nieznanego Żołnierza na cmentarzu w Żukowie znajduje się przy wejściu na teren cmentarza, na rogu po lewej stronie. Usypany został prawdopodobnie na początku lat 40. XX w.
Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

CMENTARZ
Cmentarz greckokatolicki w Żukowie założony został na początku XIX w. Najstarsze napisy na nagrobkach pochodzą z lat 20. tego stulecia, ale być może są także starsze. Jest to pierwszy takiego typu obiekt, co do którego podjęte zostały z inicjatywy Andrzeja Kobaka, a następnie ukraińskiej organizacji mniejszościowej oraz sponsorów prywatnych całościowe prace zabezpieczające, konserwatorskie, renowacyjne i remontowe. Fotografie rejestrują stan cmentarz żukowskiego po trzeciej fazie prac, przeprowadzonych 16-20 sierpnia 2010 r. przez harcerzy ukraińskich z organizacji „Płast” pod opieką fachową specjalistów z Politechniki Lwowskiej. Prace zorganizował i firmował Oddział Przemyski Związku Ukraińców w Polsce.


Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

Remont 2007 r.
Latem 2007 r. z inicjatywy Andrzeja Kobaka zaczął się remont pomników na grobach parochów Żukowa: ks. Wołodymyra Baczyńskiego i jego syna, ks. Mykoły Kołtuniuka i ks. Myrona Kołtuniuka, przy czym ostatni znajdował się już w stanie bliskim upadku. Pomniki te zostały oczyszczone. Wykonano nowe płyty cementowe na każdym z nich, ponieważ stare był mocno zniszczone. Prace wykonywali miejscowi murarze. Stwierdzono, że wcześniej ktoś próbował remontować pomnik ks. Baczyńskiego, gdyż znalezione zostały ślady cementu. Fotografie przedstawiają stan pomników przed i po remoncie. Fotografie Andrzeja Kobaka.

Remont nagrobków rodziny Kobaków
W 2008 r. Andrzej Kobak zainicjował remont kamiennych krzyży nagrobkowych, będących klasycznym przykładem bruśnieńskiej sztuki sepulklarnej. Były to krzyże na mogiłach zmarłych z rodziny Kobaków usytuowanych po prawej stronie od wejścia na cmentarz. Były to krzyże na grobach Marii Kobak (zm. 1910 r.), Marty Kobak (zm. 1903 r.) i Wasyla Kobaka (zm. 1866 r.). Zdjęcia przedstawiają stan krzyży przed remontem, jego przebieg oraz wyniki. Całość praw wykonał w 2009 r. Edward Haluch, konserwator dzieł sztuki z Gorlic. Prace polegały m.in. na oczyszczeniu krzyży, odtworzeniu przez uzupełnienie brakujących części krzyży, w tym napisów, sklejeniu części składowych, nasączeniu preparatem wzmacniającym Setinfestiger 100 i środkiem hydrofobowym do wapienia Funcosil SL. Krzyże osadzono na wzmocnionych oraz izolowanych podstawach sięgających ok. 30 cm w głąb gruntu, wypoziomowano je i ustawiono na zaprawie, a szczeliny stykowe pomiędzy krzyżami i podstawą uzupełnione zostały zaprawą do kamienia Restaurien-mortel.