Kreców

КРЕЦІВ (pol. Kreców) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie sanockim. W 1939 r. liczyła 740 mieszkańców, w tym 650 Ukraińców, 40 Polaków, 30 Żydów i 20 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików [Kubijowycz, 18].

HISTORIA
W okresie 20-25 maja 1947 r. ramach deportacji o kryptonimie akcja „Wisła” żołnierze Wojska Polskiego przemocą wygnali z Krecowa 205 obywateli polskich narodowości ukraińskiej; wg statystyk przesiedleńczych we wsi nie pozostał nawet 1 mieszkaniec [Misiło 2013, 1049].

DOKUMENTY

Fragment sprawozdania sytuacyjnego referenta politycznego nadrejonu OUN „Chłodny Jar” Petra Kawuzy „Tarasa” o mordzie żołnierzy WP i członków MO na Ukraińcu w Krecowie

            […]  6 stycznia 1946 r. o godzinie 7. Rano Wojsko Polskie razem z Milicją Obywatelską z Birczy napadło na Dobrą. Jedna grupa z tego oddziału, przechodząc przez Kreców, zastrzeliła Stepana Szwajłyka, który uciekał z koniem do lasu i podstrzeliła Hrycia Olijara także uciekającego na koniu. […]

Źródło: Wisti z terenu [za styczeń 1946 r.], w: „Litopys UPA”, t. 34: Łemkiwszczyna i Peremyszczyna. Polityczni zwity (Dokumenty), red. P.J. Poticzny, I. Łyko, Toronto-Lwiw 2002, s. 454. Tłumaczenie z języka ukraińskiego.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z lipca 2013 r.

CERKWISKO
Cerkiew krecowska – pod wezwaniem Objawienia Pańskiego, z 1784 r. – po deportacjach Ukraińców stałą aż do 1980 r., kiedy włądze gminy Tyrawa Wołoska poleciły jej rozebranie w ramach akcji „estetyzacji terenu” [Kryciński, Pogórze…, 260-261].

CMENTARZ
W 2009 r. teren cmentarza w Krecowie został oczyszczony z drzew i krzaków przez Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Mniejszości Karpackich.

KOMENTARZE

BIBLIOGRAFIA