Przemysłów

ПЕРЕМИСЛІВ, ПЕРЕМИСЛОВИЧІ (pol. Przemysłów) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie hrubieszowskim. W 1939 r. liczyła 680 mieszkańców:  600 Ukraińców, 70 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 25 Żydów [Kubijowycz, 81].

DOKUMENTY

29 listopada 1945  r., [m.p.] – Fragment protokołu o mordzie na Ukraińcach z Przemysłowa sporządzonego przez nieznanego członka OUN w rejonie V okręgu II Kraju Zakerzońskiego

Dwaj polscy żołnierze [po zrabowaniu wsi Myców dnia 29 listopada 1945 r.– B.H.] odjechali do wsi Przemysłów oddalonej 3 km. Zajechali do głowy gromady i zażądali furmanki z dobrymi końmi. Głowa gromady dał furmana z Przemysłowa, a był nim Worobij Iwan, z którym dwaj wojskowi, każdy na jednej furze, uzbrojeni w ręczne karabiny maszynowe, odjechali w stronę Waręża […].

Po odstawieniu zrabowanych rzeczy na miejsce puścili furmana do domu, jednak nie wrócił wspomniany wyżej Bohun z Mycowa i Worobij z Przemysłowa. Ludność myślała, że odjechali z Wojskiem Polskim na Hrubieszów. Rodziny z niecierpliwością czekały na nich 8 tygodni – dopiero dnia 27 stycznia 1946 r. gospodarze ze wsi Rusyń znaleźli ich obu zabitych i zamaskowanych w lesie. Przy każdym z nich znaleziono ich dokumenty rozpoznawcze. Nieboszczyków odwieziono do ich wsi rodzinnych, gdzie zostali dokładniej rozpoznani po ubraniu. Po twarzach trudno było poznać, ponieważ kruki wydziobały twarze i oczy. Wymienionych gospodarzy pochowano na miejscowych cmentarzach.

Źródło: Informacija pro wbywstwo polśkoju milicijeju ukrajinciw seła Myciw Hrubesziwśkoho powitu, w: Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942–1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA, red. W. Wiatrowycz, t. 2, Lwiw 2011, s. 912. Tłumaczenie z języka ukraińskiego.

WSPOMNIENIA

Fragment wspomnień Iryny Boriak o mordach na Ukraińcach w Przemysłowie  dokonanych przez żołnierzy Wojsk Ochrony Poganicza

            […] Byłam świadkiem napadu na sąsiednią wieś Przemysłów. Mówiono, że dokonał go 8. pułk piechoty WOP. Miało to miejsce 2 lutego 1946 roku. [Żołnierze] rozstrzelali wtedy Rozalię Piniak (nazwisko panieńskie Worobij), matkę małego dziecka oraz jej starą teściową, co stało się w ich domu. Zabili także Hryhorija Kariwcia, syna Pawła i Jefrozyny, ur. 15 maja 1894 roku; Iwana Worobija zabrali z końmi i podwodą, rozstrzelani w Wyżłowskim lesie, ludzie znaleźli jego ciało po dwóch miesiącach. […]

Źródło: Spohad Iryny Boriak (diwocze prizwyszcze Kantor) narodżenoji 1921 roku w Cebłowi Sokalśkoho powitu, w: 1947 Propamiatna Knyha, pod red. B. Huka, Warszawa 1997, s. 527.

HISTORIA

Po deportacji części mieszkańców Ukraińców do Ukraińskiej SRR w latach 1945–1946 Wojsko Polskie w 1947 r. w ramach deportacji o kryptonimie „Wisła” wygnało ze wsi na tzw. Ziemie Odzyskane 177 obywateli RP narodowości ukraińskiej [Akcja „Wisła” 2013, 1023].

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z [galerie oczekują na uzupełnienie].

CERKIEW

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

KAPLICZKI

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

KRZYŻE

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

CMENTARZ

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

ZABUDOWA

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

BIBLIOGRAFIA