ЯБЛОНИЦЯ РУСЬКА (pol. Jabłonica Ruska) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie brzozowskim. W 1939 r. liczyła 760 mieszkańców:  720 Ukraińców, 10 Polaków, 15 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 15 Żydów [Kubijowycz, 3].

HISTORIA

Po deportacji części mieszkańców Ukraińców do Ukraińskiej SRR w 1945 roku Wojsko Polskie w 1947 roku w ramach deportacji o kryptonimie „Wisła” wygnało ze wsi na tzw. Ziemie Odzyskane  268 obywateli RP narodowości ukraińskiej [Akcja „Wisła” 2013, 1030].

DOKUMENTY

Fragment sprawozdania sytuacyjnego referenta politycznego nadrejonu OUN „Chłodny Jar” Petra Kawuzy „Rusłana” o mordzie żołnierzy Wojska Polskiego i bandytów ze wsi polskich na Ukraińcach w Jabłonicy Ruskiej

[…] 29 maja 1946 r. 80 żołnierzy Wojska Polskiego i 150 uzbrojonych bandytów polskich z zasańskich wsi Witryłów, Temeszów i Krzemienna przeprowadzili akcję na wsie ukraińskie Jabłonica i Ulucz. […] Bandyci cywili byli uzbrojeni w różną broń, a nawet w kołki i noże, z cywilami były też 3 kobiety. Najbardziej znęcali się nad mieszkańcami cywile, bijąc ludzi do krwi. Gospodarza Mychaję Kraweckiego bandyci zabili kołkami na miejscu. Pobili tak ciężko, że można liczyć się z ich śmiercią następujące osoby: […] 3) Mychajłę Czernyka pobili do nieprzytomności i wrzucili do ognia, gdzie się spalił; […].

Źródło: Wisti z terenu [za marzec-kwiecień 1946 r.], w: „Litopys UPA”, t. 34: Łemkiwszczyna i Peremyszczyna. Polityczni zwity (Dokumenty), red. P.J. Poticzny, I. Łyko, Toronto-Lwiw 2002, s. 508. Tłumaczenie z języka ukraińskiego.

Fragment sprawozdania referenta SB OUN nadrejonu „Chlodny Jar” Wasyla Capiaka „Potapa” o spowodowaniu śmierci Ukraińca z Jabłonicy przez bandytów z polskich wsi Temeszów i Witryłów

26 VI 1946 r. gospodarz ze wsi Jabłonica Jinkała Antin kosił trawę na polu od Sanu. Polska banda cywilna z Temeszowa i Witryłowa zaczęła strzelać do niego i zraniła jego 5-letniego chłopca w brzuch, powodując jego śmierć w przeciągu mniej niż 6 godzin. Bandyci ze wspomnianych wsi całymi dniami obstrzeliwują ludność cywilną Jabłonicy, Hroszówki i Ulucza, nie dając jej pracować nad Sanem. Tego samego dnia ranili 2 starsze osoby z Ulucza.

Źródło: AIPN Rz 072/1, t. 26, Wisti z terenu za misiać czerweń 1946 r., 5 VI 1946 r., k. 316.

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z

CERKIEW

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

KAPLICZKI

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

KRZYŻE

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

CMENTARZ

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

ZABUDOWA

Nie możemy wyświetlić tej galerii.

BIBLIOGRAFIA