Rokitno

РОКИТНО (pol. Rokitno) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie Biała Podlaska. W 1943 r. wieś zamieszkiwało 128 Ukraińców, 544 Polaków (na kolonii 138 Polaków) [APL, zespół 498, sygn. 139, k. 99].

HISTORIA
Pierwsze wzmianki o cerkwi pod wezwaniem Trójcy Świętej z 1680 r., parafia greckokatolicka erygowana przez króla Augusta II w 1699 r. [Słobodian, 356]. Dnia 2 i 19 lipca 1947 r. w ramach akcji „Wisła” Wojsko Polskie deportowało z Rokitna na teren województwa olsztyńskiego 118 Ukraińców [Tłomacki, 277, 284].

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wykonane na początku maja 2011 r.

CERKIEW
Cerkiew drewniana zbudowana przez rząd rosyjski w 1858 r., pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego. W 1875 r. wyłączona z tradycji ukraińskiego chrześcijaństwa kijowskiego i włączona do parafii prawosławia rosyjskiego. Po I wojnie światowej przemocą przystosowana do funkcjonowania jako kościół rzymskokatolicki (i opisywana w wydawnictwach współczesnych w języku polskim). W latach 1939-1944 należała do parafii prawosławnej, po 1945 r. – kościół Świętej Trójcy [Słobodian, 356].
Wewnątrz obecnie: „Ołtarze po1919, zapewne z użyciem elementów barokowych, I poł. XVIII w.: główny z kolumienkami kompozytowymi, ujęty w akantowe uszy z taśmą, w zwieńczeniu przerwany trójkątny naczółek i akantowy kartusz z Okiem Opatrzności, z obrazem Trójca Św., poł. XIX w.; dwa boczne w formie rozbudowanych ram z wici akantu i winnej latorośli, zwieńczonych koronami, w polach głównych oleodruki po1918: w lewym grupa Ukrzyżowanie, w prawym N. P. Maria Niepokalanie Poczęta, w zwieńczeniach obrazy z II poł. XVIII w., pounickie: w lewym św. Józef z Dzieciątkiem, malowany na desce, w prawym św. Piotr. Ambona, po 1918, na kanelowanym trzonie. Fisharmonia, między 1895-1919, kanadyjskiej firmy Thomas Organ & Piano Co. z Woodstock w Ontario. Feretron neobarokowy, pocz. XX w., z obrazami św. Antoni i Matka Boska Ostrobramska w metalowej sukience. Obrazy: Chrystus u słupa, I ćw. XVII w.; wotywny, 1704, tempera na desce, z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego adorowanego przez cztery klęczące postacie męskie, u dołu ryty i napuszczony farbą napis dot. Trochima Zachora, fundatora cerkwi. Krucyfiksy: barokowy, I poł. XVII w.; koniec XIX w., na tęczy. Monstrancja eklektyczna, ok. 1918, plater. Kielichy neogotyckie, po 1918, plater: warszawskiej wytwórni Adama Nagalskiego, z napisem dotyczącym ofiarowania przez wieś Kąty, z koszyczkiem, stopą i nodusem dekorowanymi laurowymi liśćmi; warszawskiej firmy Teodor Werner i Ska, z koszyczkiem maswerkowym, nodusem w kształcie spłaszczonej kuli z kaboszonami, na stopie sześciobocznej medaliony z popiersiami Chrystusa, Marii i św. Józefa. Puszki po 1918, plater: warszawskiej firmy Norblin i Ska, z ornamentem okuciowym na trzonie; warszawskiej wytwórni Adama Nagalskiego, gładka. Krzyż ołtarzowy, barokowy, XVIII w., cynowy, o trójlistnych zakończeniach ramion, na trójbocznej wycinanej wolutowo podstawie na kulach. Sześć lichtarzy, barokowe, XVIII w., cynowe, na trójbocznej stopie na kulach, z trzonami tralkowymi. Sarkofag, XIX/XX w., obecnie mensa [źródło: http://www.mojepodlasie.friko.pl/miasta/rokitno.htm, na podstawie Katalogu Zabytków].


CMENTARZ przycerkiewny
Znajduje się tu m.in. nagrobek carskiego generała Iwana Nikołajewicza Jazykowa-Poleszko, zm. w 1906 r.

CMENTARZ
Poza zabudowaniami wiejskimi, słabo widoczny z drogi.

KAPLICZKA
Zbudowana prawdopodobnie w połowie XIX w.

ZABUDOWA

IDEOLOGIA KOLONIALNA