Krowica Hołodowska* | APOKRYF RUSKI

КОРОВИЦЯ ГОЛОДІВСЬКА (pol. Krowica Hołodowska) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie lubaczowskim. W 1939 r. liczyła 1660 mieszkańców: 940 Ukraińców, 90 Polaków, 560 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 70 Żydów [Kubijowycz, 46].

HISTORIA

Wojsko Polskie w maju 1947 r. w ramach deportacji o kryptonimie „Wisła” wygnało ze wsi 211 obywateli RP narodowości ukraińskiej [Akcja „Wisła” 2013, 1042].

DOKUMENTY

grudzień 1945 r. [?], [m.p.] – Fragment sprawozdania referenta politycznego rejonu II w Okręgu II Kraju Zakerzońskiego Mychajła Borysa „Żana” o mordach na Ukraińcach w Krowicy Hołodowskiej

[…] 22 lutego w nocy MO zamordowała wieśniaków: Chachura Anna – lat 36, Chachura Ołeksa – lat 39. […]

3 kwietnia 1945 r. MO zamordowała wieśniaka Stronckiego Iwana – lat 43. […] W kwietniu bolszewiccy pogranicznicy zamordowali Daniwa Petra.

24 kwietnia 1945 r. miejscowa MO zamordowała takich wieśniaków:

Bobel Kateryna – przeżyła lat 65;
Demkiw Petro – 17;
Drobot Mychajło – 17;
Myklosz Mychajło – 17.

[…]

Razem: 28 zamordowanych, 8 kobiet,3 dzieci w wieku 5–15 lat, 17 mężczyzn […].

Źródło: Informacija pro ukrajinśki seła ta jich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw, w: Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942–1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA, red. W. Wiatrowycz, t. 2, Lwiw 2011, s. 942–943. Tłumaczenie z języka ukraińskiego.

WSPOMNIENIA

Fragment relacji Mariji Korytko, urodzonej w Lubaczowie, o mordzie członków MO na Ukraińcu w Krowicy Hołodowskiej

[…] 31 grudnia 1944 roku do domu we wsi Krowica Hołodowska (10 km od Lubaczowa), gdzie mieszkała moja babcia Kornelia Strońska, będąca emerytowaną nauczycielką i jej syn, a mój wujek, leśniczy wsi Sieniawka Iwan Stroński z ciężarną żoną, przyszła polska milicja. Zaaresztowała wujka, obwiniają go o kontakty z UPA i rozstrzelała go w nocy bez śledztwa i sądu, bo jakoby chciał uciec. Pochowany został w Krowicy Hołodowskiej. Niedługo urodził się mu syn. Po tych tragicznych wydarzeniach rodzice zarejestrowali siebie, naszą krewną i mnie do wyjazdu do USRR do Lwowa. […].

Źródło: Marija Korytko, w: Deportaciji…, t. 3: Spohady, Lwiw 2002, s. 9.

Fragment wspomnień Ołeksandra Demki o mordzie na Ukraińcach w Krowicy dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego

W 1945 roku zaczęło się przymusowe wysiedlenie. Do wsi Krowica przyjechało Wojsko Polskie z swoimi namiestnikami z polskiej partyzantki. Ludzie w ciągu dnia mieli wyjechać na Ukrainę. W dniu wysiedlenia, który zbiegł się ze świętami wielkanocnymi, miało miejsce dużo mordów. Na plebanii w rodzinie księdza Demki Stanisława zamordowani zostali Anastasija Melnyk, Julija Mazurkewycz, Huk Benedykta i wielu innych mieszkańców wsi, w tym śpiewak cerkiewny Mylan Andrij. […]

Źródło:O. Demko, Spohady pro moje seło Korowyciu, „Wisnyk Lubacziwszczyny” 2003, nr 8, s. 52.

Fragment wspomnień Mychajły Podilczaka i Mariji Połochajło o mordzie zbiorowym na Ukraińcach w Krowicy dokonanych przez członków MO i żołnierzy Wojska Polskiego

[…] Po pewnym czasie Polacy wymordowali 12 rodzin. W rodzinie Wasylków zamordowali rodziców, a dzieci pozostawili żywe. Rano wyszli sąsiedzi i zobaczyli, jak niemowlę ssie pierś martwej matki. Zamordowali wszystkich Kyryłów: i dzieci, i dorosłych. Starzy Hrynczyszynowie nocowali w domu, więc zostali zabici, a ich córka schowała się w kurniku i ocalała. Ksiądz z żoną schowali się, ich starzy rodzice zostali w domu. [Mordercy] położyli ich na podłogę, na nich położyli deski i skakali po nich tak długo, dopóki nie zamęczyli. Zabili nawet ich służącą. Nie oszczędzili 15-letniej Juliji Blus, uważanej Polką po matce, a ciężko znęcali się nad nią za brata Andrija, który poszedł do UPA. Najpierw ja pobili, a potem zastrzelili koło stawka, gdzie męczyła się cały dzień, błagając o kroplę wody, ale nikt nie odważył się jej podać. […]

Źródło:M. Podilczak, M. Połochajło, Nasze ridne seło Korowycia, w: Nasz kraj Lubacziwszczyna, nr 1, Lwiw 2000, s. 30.

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z [galerie oczekują na uzupełnienie]

CERKIEW